Met de avondlockdown verplaatst het offline leven van tieners zich steeds meer naar de online wereld. Daarin is het voor veel tieners normaal om met (on)bekenden te praten. Hoewel niet alle vreemden een risico vormen, zijn er wel degelijk groomers actief die kinderen benaderen met één doel: seksueel misbruik. Paniek is nergens voor nodig, alertheid van opvoeders wel. Daarom heeft Online Opgroeien materiaal ontwikkeld om de vijf stappen van online grooming te herkennen.
Want tijdens een (avond)lockdown of in quarantaine zijn kinderen online extra kwetsbaar. Ze vervelen zich, zijn vaker online en worden meer blootgesteld aan risico’s. In eerdere lockdowns hebben twee keer zoveel jongeren zich gemeld als slachtoffer van sextortion, het ongewenst verspreiden van naaktbeelden. In buurland België verdrievoudigde het aantal meldingen van grooming.
Hoe gaat een groomer te werk?
Een groomer is een volwassene die kinderen en jongeren online benaderen met als doel hen seksueel te misbruiken. Dit proces is op te delen in vijf verschillende fases.
Allereerst ontmoet de groomer je kind online, bijvoorbeeld op Omegle, TikTok of in de chatbox van een populaire game. De groomer stelt vragen, wil meer persoonlijke gegevens te weten komen en doet alsof het dezelfde interesse heeft. Lievelingsmuziek, lievelingseten, hobby’s. Je kind denkt er een nieuwe online vriend bij te hebben. Contactgegevens worden uitgewisseld en gesprekken verplaatsen zich naar Snapchat of WhatsApp.
In de tweede fase wil de groomer een relatie opbouwen. Dit doet hij door onverdeelde aandacht aan je kind te geven. Hij vraagt naar relaties met ouders en omgeving en naar eventuele problemen. Slechte dag op school? De groomer is één en al oor. Ruzie met je ouders? De groomer is één en al begrip. Voel je je onzeker? De groomer overlaadt je met complimenten. Zo wint een groomer het vertrouwen van je kind.
iSOLEREN VAN VRIENDEN EN FAMILIE
In de derde fase brengt de groomer risico’s in kaart. Dit doen ze door vragen te stellen als ‘Zijn je ouders in de buurt?’. ‘Weet iemand van onze gesprekken af?’ Ook willen groomers dat de vriendschap geheim blijft. ‘Je mag hier écht met niemand over praten.’ Tegelijkertijd probeert hij je kind te isoleren van familie en vrienden. Dit doet hij door slecht over hen te praten en je kind het gevoel te geven dat hij de enige is die je kind begrijpt.
SEKSUEEL GETINTE VRAGEN EN VERZOEKEN
Dit hele proces eindigt uiteindelijk in seksueel getinte vragen of verzoeken. Dat begint met subtiele seksueel complimenten of minder subtiele vragen. ‘Heb jij al borstjes, mag ik die eens zien?’ Wanneer je hier in meegaat kan dit eindigen in het delen van naaktbeelden en verrichten van seksuele handelingen, zoals jezelf bevredigen voor de webcam. Wanneer je kind wil stoppen, zal de groomer gaan chanteren. ‘Als je iets tegen je ouders zegt, deel ik alle beelden met je familie’. Hierdoor durven kinderen geen hulp te vragen en blijven ze in de macht van de groomer.
Wat kun jij doen?
Paniek is nergens voor nodig, bewustwording en alertheid van ouders, docenten en jeugdwerkers wel. Probeer allereerst te begrijpen hoe belangrijk die online contacten voor je kinderen zijn en vraag eens met wie je tieners allemaal chatten. Net zoals je geïnteresseerd bent in hun klasgenoten of voetbalteam. Zorg voor een open communicatie en laat je tieners merken dat ze met hun verhaal altijd bij je terecht kunnen. Daarnaast is de kracht van herhaling, de beste preventie. Herinner je kind eraan dat vreemden niet oké zijn als ze:
- Hen niet kennen uit het échte leven en iemand geen gemeenschappelijke vrienden heeft.
- Een vriendschap geheim willen houden.
- Je dwingen om online dingen te doen waar je geen zin in hebt.
- Vragen naar persoonlijke gegevens en blijven pushen om hen te vertrouwen.
Poster ‘De 5 stappen van grooming’
Het is belangrijk dat jongeren weten bij welke signaleren er een alarmbel moet gaan rinkelen. Daarom heeft Online Opgroeien een gratis poster ter beschikking gesteld waarin we de vijf stappen bespreken. Download de poster, hang hem op in huis, kerk, woongroep of school en ga er over in gesprek. Zo maken we jongeren weerbaar in de omgang met online risico’s.
Spreekt dit verhaal u aan? Like dan de pagina van Online Opgroeien en blijf op de hoogte van alles wat zich afspeelt in het online leven van je kinderen en hoe je daar als opvoeder goed mee om kunt gaan.
